ید یک ماده‌ی معدنی ضروری برای بدن انسان است که در روده جذب و سپس وارد جریان خون شده و تا غده‌ی تیروئید پیش می‌رود. میزان کافی ید باعث سوزاندن چربی‌ها و پیشگیری از بروز مشکلات تیروئیدی مانند گواتر می‌شود.

د یکی از مواد لازم و ضروری برای بدن است. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که بیشتر مردم در سرتاسر جهان با کمبود این ماده‌ی معدنی مواجه هستند. به خاطر اینکه بدن ما قادر به سنتز آن نیست و فقط از طریق مواد غذایی جذب بدن می‌شود. مشکل اینجاست که میزان این ماده معدنی در مواد غذایی نیز کم است. به همین دلیل تولیدکننده‌های محصولات غذایی این ماده را به محصولاتشان اضافه می‌کنند مانند نمک یددار.

باید بدانید که بیش‌ترین میزان ید از دریا و به ویژه از جلبک‌های دریایی تامین می‌شود. با ما باشید تا با خواص این ماده‌ی معدنی، کمبود و منابع غذایی آن بیشتر آشنا شوید.

ید یک ماده‌ی معدنی ضروری برای بدن انسان است که در روده جذب و سپس وارد جریان خون شده و تا غده‌ی تیروئید پیش می‌رود. میزان کافی ید باعث سوزاندن چربی‌ها و پیشگیری از بروز مشکلات تیروئیدی مانند گواتر می‌شود.

 خواص ید

* لازم است که بدن به میزان کافی ید داشته باشد تا هورمون‌های تیروئید در حالت عادی و متعادل خود بمانند. در این صورت مشکلاتی مانند گواتر یا پُرکاری تیروئید بروز نخواهند کرد.

* ید برای داشتن متابولیسم خوب، رشد مناسب در کودکان و عملکرد درست سیستم عصبی لازم و ضروری است.

* این ماده‌ی معدنی برای تجزیه و ترکیب کربوهیدرات‌ها و کلسترول لازم است.

* ید باعث تولید انرژی و افزایش سلامت سلول‌ها می‌شود.

* ید چربی‌های مازاد بدن را می‌سوزاند.

* با کمک ید است که ناخن‌ها، موها و دندان‌های ما محکم و در سلامت می‌مانند.

* از ید به صورت موضعی برای ضدعفونی کردن زخم‌ها و جراحات استفاده می‌شود. اخیراً از این ماده‌ی معدنی برای ضدعفونی کردن آب نیز استفاده می‌شود.
ید برای داشتن متابولیسم خوب، رشد مناسب در کودکان و عملکرد درست سیستم عصبی لازم و ضروری است

 

علائم کمبود ید

اگر بدن ما با کمبود ید مواجه باشد علائم زیر بروز خواهند کرد:

* گواتر

* کم کاری تیروئید

* احساس سرمای زیاد

* خستگی و درد در مفاصل

* بی‌خوابی

* پوست و موهای خشک

* یبوست

* کرتینیسم: نوعی بیماری در کودکان است که به علت وجود کم کاری تیروئید از زمان تولد بروز می‌کند.

 

منابع ید

منابع غذایی ید: ماهی و غذاهای دریایی

آب دریا به طور طبیعی سرشار از ید است. به همین دلیل توصیه می‌شود که هر هفته حداقل سه مرتبه ماهی و غذاهای دریایی مصرف شود. این مواد غذایی همچنین حاوی ویتامین‌های گروه B، ویتامین‌های A،D و E و همچنین اسیدهای چرب امگا 3 نیز می‌باشند که برای سلامتی همه لازم و ضروری‌اند.

برای جذب ید بیشتر توصیه می‌کنیم ماهی آزاد و میگو بیشتری مصرف کنید.

 

ید در سبزیجات

متأسفانه در ایران مصرف جلبک‌ها مرسوم نیست و کلاً جلبک‌ها به عنوان سبزیجات تلقی نمی‌شوند. جلبک کلپ (نوعی جلبک قهوه‌ای) منبع فوق‌العاده‌ی ید است که باید در برنامه‌ی غذایی باشد. علاوه بر این‌ها می‌توان از سبزیجاتی مانند پیاز، چغندر، اسفناج، خیار، لوبیا سبز، شاهی و سیر به عنوان منابع غذایی ید نام برد. برخی از این سبزیجات نه تنها حاوی ید هستند بلکه دارای خواص ضدباکتریایی نیز می‌باشند.

 

ید در پنیرها

برخی از انواع پنیرها نیز جزو منابع خوب ید هستند. به عنوان مثال پنیر چدار. در واقع در هر 100 گرم از این پنیر حدود 39 میلی‌گرم ید وجود دارد. اگر گیرتان آمد از پنیر مانچگو نیز استفاده کنید. این پنیر نوعی پنیر اسپانیایی است که هر 100 گرم آن 34 میلی‌گرم ید دارد.

 

ید در غلات

اکثر غلاتی مانند برنج، گندم یا جو که به طور روزانه مصرف می‌کنیم جزو منابع غذایی ید محسوب می‌شوند. توجه داشته باشید که 100 گرم آرد ذرت حدود 80 میلی‌گرم ید به بدن می‌رساند.

 

چند نکته‌ی مهم

اگر می‌خواهید بدانید میزان ید بدنتان چقدر است باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش دهید. فقط پزشک می‌تواند مشخص کند که به مکمل ید نیاز دارید یا خیر. توجه داشته باشید که برای تامین ید بدن لازم نیست هر روز به عنوان مثال به سراغ مصرف جلبک‌های دریایی بروید و یا اینکه میزان زیادی نمک یُددار میل کنید. به خاطر اینکه مصرف ید زیاد نیز ممکن است برای بدن مضر باشد و مشکلاتی مانند پرکاری تیروئید را باعث شود.

همچنین باید بدانید که با مصرف برخی از داروها مانند داروهای ضدافسردگی نباید مکمل ید مصرف کرد. در هر صورت داشتن تغذیه‌ی متعادل و رعایت تنوع غذایی و مصرف سبزیجات، میوه‌ها و غلات می‌توانید به اندازه‌ی کافی ید دریافت کنید.

 

فاطمه مهدی پور

بخش تغذیه و آشپزی تبیان